Gezegenlere Göre Yaşınız

Başka bir gezegende doğsaydınız, şimdi kaç yaşında olacaktınız hiç merak ettiniz mi? Keşke yıllar daha yavaş geçse diyenlerdenseniz, belki de başka bir gezegene seyehat etmelisiniz!

Doğum Gününüzü Girin!

Gün (01)	Ay (01)	Yıl (1970)

Gezegenler

– Aşağıda belirtilen boşluğa doğum tarihinizi girip, (Yıl bölümünü 4 haneli olacak şekilde girmelisiniz!) “Hesapla!” düğmesine tıklayın.

– Diğer gezegenlerdeki yaşınız otomatik olarak hesaplanacak. Gördüğünüz üzere farklı gezegenlerde farklı yaşlardasınız. Yaşınızdaki bu fark bazı dünyalarda devasa boyutlara ulaşıyor.

– Her bir gezegende bir sonraki doğum gününüzü öğrenin. (Bu tarihler, dünya takvimine göre)

MERKÜR Yaşınız Merkür günü Merkür yılı Sonraki doğum gününüz

VENÜS Yaşınız Venüs günü Venüs yılı Sonraki doğum gününüz

DÜNYA Yaşınız Dünya günü Dünya yılı Sonraki doğum gününüz

MARS Yaşınız Mars günü Mars yılı Sonraki doğum gününüz

JÜPİTER Yaşınız Jüpiter günü Jüpiter yılı Sonraki doğum gününüz

SATÜRN Yaşınız Satürn günü Satürn yılı Sonraki doğum gününüz

URANÜS Yaşınız Uranüs günü Uranüs yılı Sonraki doğum gününüz

NEPTÜN Yaşınız Neptün günü Neptün yılı Sonraki doğum gününüz

PLÜTON Yaşınız Pluton günü Pluton yılı Bir sonraki doğum gününüz

NASIL HESAPLANIYOR ?

Yukarıdaki sayılara baktığınızda farklı gezegenlerde farklı yaşlarda olduğunuzu göreceksiniz. Bu, hesapladığımız zaman aralıklarını nasıl belirlediğimiz sorusunu akıllar getiriyor. Bir Gün nedir? Bir yıl nedir?

Dünya hareket halindedir. Aslına bakarsanız bir seferde birçok farklı hareket gerçekleştirir. Bunların içinden iki tanesi bizi ilgilendiriyor. Birincisi, Dünya’nın kendi ekseni etrafında dönüşü. İkincisi, Dünya’nın Güneş etrafında dönüşü.

Dünya’nın kendi ekseni etrafındaki dönüşüni ‘bir gün’ olarak tanımlıyoruz. Öğleden bir sonraki öğlene kadar geçen zamanı ‘bir gün’ olarak tanımlıyoruz. Daha sonra bu zaman periyodunu 24 saate, her saati 60 dakikaya ve her dakikayı da 60 saniyeye bölüyoruz. Gezegenlerin dönüş hızlarını düzenleyen herhangi bir kural yoktur. Tümü, gezegeni oluşturan asıl malzemelerin gezegenin oluşumunda ne kadar dönüş yaptığı ile alakalıdır. Dev Jüpiter’in dönüş sayısı çok fazladır, her 10 saate bir kendi ekseni etrafında bir dönüş tamamlar. Diğer tarafta Venüs’ün kendi ekseni etrafında bir dönüşü tamamlaması 243 gün sürer.

Dünya’nın güneş etrafındaki dönüşünü ‘bir yıl’ olarak tanımlıyoruz. Bir yıl, dünyanın güneş etrafında bir dönüş yapması süresince geçen zamandır – 365 günden biraz fazla sürer.

Hepimiz ilköğretimde gezegenlerin Güneş etrafında farklı hızlarla döndüğünü öğreniriz. Dünya’nın bu dönüşü tamamlaması 365 gün sürerken, en yakın gezegen olan Merkür yanlızca 88 günde bu dönüşü tamamlar. En uzaktaki hantal Pluto ise güneş etrafındaki bir dönüşü 248 yıllık çok uzun bir süre alır.

Gezegenlerin kendi eksenleri ve güneş etrafındaki dönüş sürelerini:

Gezegen	Kendi Ekseni Etrafında Dönüşü	Güneş Etrafında Dönüşü
Merküe	58.6 days	87.97 days
Venüs	243 days	224.7 days
Dünya	0.99 days	365.26 days
Mars	1.03 days	1.88 years
Jüpiter	0.41 days	11.86 years
Satürn	0.45 days	29.46 years
Uranüs	0.72 days	84.01 years
Neptün	0.67 days	164.79 years
Plüton	6.39 days	248.59 years

Gezegenler

Neden bu süreler arasında devasa farklılıklar var? Bu sorunun cevabı için Galileo zamanına geri dönmemiz gerekiyor fakat yanlızca onun çalışmalarına değil, aynı dönemde bulunan Johannes Kepler (1571-1630) ‘in çalışmalarına da bakmamız gerekiyor.

Kepler, bir süre için Danimarkalı ünlü astronom Tycho Brahe ile çalıştı. Tycho büyük ve inanılmaz hassaslıkta gözlemler yapan bir bilim adamıydı fakat topladığı tüm veriyi analiz edecek matematik kapasitesine sahip değildi. Tycho’nun ölümünden sonra 1601 yılında Kepler, Tycho’nun gözlemlerini temin etti.

Gezegenlerin minyatür hali

Tycho’nun gezegen hareketleri üzerine gözlemleri, dönemin en kesin gözlemleriydi. (teleskopun henüz icad edilmemişti!) Bu gözlemleri kullanan Kepler, ‘Doğa Felsefesi’nin 2000 yıllık görüşüne zıt olarak gezegenlerin dairesel değil, eliptik hareketler ettiğini keşfetti. Elips, kısa çapı (küçük aksis) ve ondan uzun bir çapı (büyük aksis) olan basık bir dairedir. Kepler, Güneş’in elipsin merkezinde olduğunu buldu. Ayrıca, gezegenlerin yörüngelerinde Güneş’e daha yakın konumda olduklarında, Güneş’ten uzakta olduklarından daha hızlı hareket ettiklerini farketti. Yıllar sonra, genellikle bir gezegenin Güneş’ten ne kadar uzakta olursa, gezegenin Güneş etrafındaki dönüşünü tamamlaması o kadar uzun sürdüğünü keşfeden Kepler, 3 yasa buldu;

1. Yasası: Bütün gezegenler, odaklarından birinde Güneş’in bulunduğu elips biçimli yörüngeler üzerinde hareket eder.

2. Yasası: Bir gezegeni Güneş’e bağlayan doğru parçası eşit zaman aralıklarında eşit alanlar tarar.

3. Yasası: Gezengenlerin dolanım sürelerinin karesi ile Güneş’e olan uzaklıklarının küpünün oranı tüm gezegenler için aynıdır.

Kepler Yasaları günümüzde hala gezegenler, kuyruklu yıldızlar, yıldızlar, göktaşları, galaksiler ve uzay araçlarının hareketlerini tahmin etmede kullanılıyor.

Kaynaklar

[1], http://pds.jpl.nasa.gov/planets/
[2], http://www.exploratorium.edu/ronh/age/index.html
[3], http://www.enchantedlearning.com/subjects/astronomy/age.shtml
[4], http://kids.msfc.nasa.gov/Puzzles/Age.asp